W minioną niedzielę w Szczakowej uczczono pamięć zamordowanych przez gestapo kolejarzy. Hołd poległym bohaterom złożył Zastępca Prezydenta Miasta Tadeusz Kaczmarek, radni Rady Miejskiej, członkowie organizacji kombatanckich i jaworznickich szkół.

W każdą rocznicę tego okrutnego mordu mieszkańcy spotykają się pod pomnikiem w Szczakowej, aby oddać cześć zamordowanym kolejarzom. Jest to chwila zadumy i refleksji.

- W styczniu 1942 roku Niemcy przywieźli przed budynek rzeźni w Szczakowej grupę 22 skazańców z mysłowickiego więzienia. Byli to miejscowi robotnicy węzła kolejowego, których przywieziono na egzekucję za prowadzenie działalności dywersyjnej na niemieckich pociągach. Dowiezieni mieli ręce skrępowane drutem kolczastym, niektórzy zagipsowane usta. Na miejsce zaplanowanej egzekucji Niemcy spędzili miejscową ludność - mówił podczas uroczystości Grzegorz Stano z Towarzystwa Przyjaciół Miasta Jaworzna. - Teren otoczono policją i oddziałami SS. Skazańców ustawiono pod gałęziami drzew, z których zarzucono im pętle na szyje, odczytano wyrok sądu policyjnego, po czym powieszono na oczach zebranej ludności. W czasie egzekucji Jan Maślanka zdążył krzyknąć "Jeszcze Polska nie zginęła". Powieszonych pozostawiono na kilka godzin na widok publiczny, po czym ciała ofiar zostały zdjęte, załadowane na samochody i wywiezione do Oświęcimia. Na drugi dzień Niemcy, w celu powiększenia bólu i zastraszenia ludności, rozlepili plakaty informujące o egzekucji, nazywając kolejarzy "rabusiami niemieckich wagonów kolejowych".

Zginęli wówczas: Edward Bernisz, Ignacy Chechelski, Franciszek Drabik, Jan Jura, Tadeusz Kasperczyk, Szczepan Kolka, Józef Kowalczuk, Tadeusz Lis, Izrael Mandelbaum, Jan Maślanka, Stefan Merta, Władysław Michalik, Jakub Paluch, Antoni Radomski, Józef Rogoziński, Franciszek Spytek, Franciszek Szymiec, Jan Ślusarczyk, Józef Ślusarczyk, Andrzej Ślusarczyk, Józef Warzecha, Mikołaj Worobiec.

W kwietniu 1944 roku Niemcy dokonali ponownej egzekucji w tym samym miejscu, tym razem zamordowano kolejnych 6 kolejarzy.

Dla upamiętnienia zamordowanych w 1979 roku, w miejscu egzekucji postawiono pomnik w kształcie obelisku. W 1993 roku, z inicjatywy Władysława Wiśniewskiego zamontowano dodatkowe aluminiowe ramię na pomniku, dzięki czemu uzyskano kształt krzyża. Została też dodana cierniowa korona - symbol męczeństwa. W 1998 roku w obecności rodzin pomordowanych odsłonięta została pamiątkowa tablica z nazwiskami ofiar i sentencją - W hołdzie powieszonym przez niemieckiego okupanta. Pomnik uznany został za miejsce pamięci narodowej.

***

Niedzielne uroczystości zorganizowało po raz kolejny Towarzystwo Przyjaciół Miasta Jaworzna koło Szczakowa, które w tym roku obchodzi 15-lecie swojej działalności. Stowarzyszenie od wielu lat uczestniczy i organizuje szereg imprez, głównie o charakterze historycznym i patriotycznym oraz działa na rzecz integracji społeczności lokalnej. Członkowie Towarzystwa każdego roku organizują m.in. uroczystości upamiętniające starcie z Krzyżakami sprzed sześciu stuleci pod najstarszym w mieście miejscem pamięci - pomnikiem Grunwaldzkim.