Co roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla potocznie nazywanego czadem ginie w całej Polsce kilkadziesiąt osób. Dlatego niewykrywalny dla ludzkich zmysłów gaz nazywany jest cichym zabójcą. Stosowanie zasad bezpiecznego korzystania z urządzeń i instalacji grzewczych pozwoli zminimalizować ryzyko zatrucia czadem.

Tlenek węgla powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw, który występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest gazem niewyczuwalnym zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku), blokuje dostęp tlenu do organizmu poprzez zajmowanie jego miejsca w czerwonych ciałkach krwi, powodując przy długotrwałym narażeniu (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie. Miejski Zarząd Nieruchomości Komunalnych w Jaworznie zgodnie z obowiązującymi przepisami prowadzi regularne przeglądy i inspekcje przewodów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych oraz urządzeń grzewczych.

Lokatorzy również mają wpływ na bezpieczeństwo, między innymi przez zadbanie o drożność przewodów wentylacyjnych i częste wietrzenie pomieszczeń, w których zainstalowane są urządzenia grzewcze. Poniżej prezentujemy kilka zasad, których przestrzeganie zminimalizuje ryzyko zaczadzenia.

W celu zminimalizowania ryzyka zaczadzenia należy:

• użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją producenta,
• stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu, w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia,
• nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,
• systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej, jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki,
• często wietrzyć pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić nawet niewielkie rozszczelnienie okien,
• nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem - w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.

W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu czujek dymu i gazu. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspółmiernie niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń (łącznie z uratowaniem najwyższej wartości, jaką jest nasze życie).

Co należy robić, gdy już dojdzie do zatrucia tlenkiem węgla:

• zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza, w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie,
• wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej, w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
• wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, Państwowa Straż Pożarna),
• jak najszybciej podać tlen,
• jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta - usta oraz masaż serca,
• nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu, należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.

Opracowano na podstawie informacji Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Jaworznie, więcej na: www.psp.jaworzno.pl