Co roku w wyniku zatrucia tlenkiem węgla potocznie nazywanego czadem ginie w całej Polsce kilkadziesiąt osób. Mówi się, że niewykrywalny dla ludzkich zmysłów gaz jest cichym zabójcą. Mieszkańcy zasobu komunalnego mogą uniknąć niebezpieczeństwa jeśli będą stosować się do zasad opracowanych przez Państwową Straż Pożarną.

Miejski Zarząd Nieruchomości Komunalnych w Jaworznie zgodnie z obowiązującymi przepisami prowadzi regularne przeglądy i inspekcje przewodów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych oraz urządzeń grzewczych. Jednak największy wpływ na bezpieczeństwo mają sami lokatorzy, m.in. przez zadbanie o drożność przewodów wentylacyjnych i częste wietrzenie pomieszczeń, w których zainstalowane są urządzenia grzewcze. Poniżej prezentujemy kilka zasad, których przestrzeganie zminimalizuje ryzyko zaczadzenia.

Tlenek węgla popularnie nazywany czadem  powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, który występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest gazem niewyczuwalnym (bezwonny, bezbarwny, pozbawiony smaku) i blokuje dostęp tlenu do organizmu poprzez zajmowanie jego miejsca w czerwonych ciałkach krwi, powodując przy długotrwałym narażeniu (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie. W celu zminimalizowania ryzyka zaczadzenia należy:

• użytkować sprawne technicznie urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją producenta,
• stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu, w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia,
• nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,
• systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej, jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki,
• często wietrzyć pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić nawet niewielkie rozszczelnienie okien,
• nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem - w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.

W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu czujek dymu i gazu. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspółmiernie niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń - łącznie z uratowaniem najwyższej wartości, jaką jest nasze życie.

Co należy robić, jeśli dojdzie do zatrucia tlenkiem węgla:

• zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza, w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie,
• wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej, w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
• wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, Państwowa Straż Pożarna),
• jak najszybciej podać tlen,
• jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta - usta oraz masaż serca,
• nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu, należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.

Opracowano na podstawie informacji Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Jaworznie, więcej na: www.psp.jaworzno.pl