Pamięci bohaterskich żołnierzy konspiracji niepodległościowej, którzy po oswobodzeniu się spod niemieckiego jarzma, stawili czoło sowieckiemu okupantowi i jego poplecznikom, poświęcony jest każdego roku 1 marca - kiedy to obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W Jaworznie głównym punktem tegorocznych obchodów będzie II Jaworznicki Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Uroczystość rozpocznie się uroczystą Mszą Świętą w kościele pw. Św. Barbary na Podłężu, która będzie celebrowana o godzinie 16.00. Następnie wszyscy zgromadzeni uczczą pamięć poległych II Jaworznickim Marszem Pamięci Żołnierzy Wyklętych oraz złożeniem kwiatów pod pomnikiem Niepodległości.

A oto szczegółowy harmonogram obchodów - 1 marca br. (wtorek):

• 16:00 - Msza Święta w parafii św. Barbary Jaworzno - Podłęże
• 17:30 - Zbiórka przed kościołem i utworzenie kolumny marszowej.
• 18:45 - Uroczystości pod Pomnikiem Niepodległości

Imprezy towarzyszące:

26.02.-20.03.2016 r.
"Niezłomni. Historie wyklęte" - wystawa Muzeum Armii Krajowej w Krakowie z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych - Miejska Bilioteka Publiczna w Jaworznie

sobota, 27 lutego 2016 r.:

• godz. 15.00 - Nadanie rondu nazwy im. Rotmistrza Witolda Pileckiego oraz uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej
• godz. 15.30 - Wykład dr Krzysztofa Trackiego autora książki "Młodość Witolda Pileckiego" w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jaworznie

niedziela, 28 lutego 2016 r.:

• godz. 12:00 - Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych - Park im. Lotników Polskich Jaworzno - Osiedle Stałe
• godz. 16:00 - Przysięga Jednostki Strzeleckiej 3057 - Rynek w Jaworznie
• godz. 18:00 - Wykład "Żołnierze Wyklęci. Polskie podziemie niepodległościowe w latach 1944-1956" prowadzony przez Adama Ramsa w Muzeum Miasta Jaworzna

poniedziałek, 29 lutego 2016 r., godz. 18:00:
Spektakl pt. "Norymberga" Teatr Sztuk Jaworzno

***          

"Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny". Tak brzmiało uzasadnienie projektu ustawy w sprawie ustanowienia 1 marca świętem bohaterów powojennej konspiracji niepodległościowej.

Aż do powstania Solidarności, społeczność "Żołnierzy Wyklętych" była najliczniejszą formą zorganizowanego oporu narodu polskiego wobec narzuconej władzy. W roku największej aktywności zbrojnego podziemia - 1945, działało w nim bezpośrednio 150-200 tysięcy konspiratorów, zgrupowanych w oddziałach o bardzo różnej orientacji. Dwadzieścia tysięcy z nich walczyło w oddziałach partyzanckich. Kolejnych kilkaset tysięcy stanowili ludzie zapewniający partyzantom aprowizację, wywiad, schronienie i łączność. Doliczyć trzeba jeszcze około dwudziestu tysięcy uczniów z podziemnych organizacji młodzieżowych, sprzeciwiających się komunistom. Łącznie daje to grupę ponad pół miliona ludzi tworzących społeczność Żołnierzy Wyklętych. Ostatni "leśny” żołnierz ZWZ-AK, a później WiN - Józef Franczak "Laluś” zginął w walce w październiku 1963 roku.

Wybranie na Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 1 marca nie było przypadkowe. Tego dnia w 1951 r., w mokotowskim więzieniu komuniści strzałem w tył głowy zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość - Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.

Zajęcie Polski przez Armię Czerwoną  i włączenie połowy jej terytorium do ZSRR sprawiło, że dziesiątki tysięcy żołnierzy nie złożyło broni. Gotowi byli walczyć o odzyskanie niepodległości, wypełnić złożoną przysięgę.