Mieszkańcy Jaworzna oddali dzisiaj hołd bohaterskim żołnierzom konspiracji niepodległościowej, którzy po oswobodzeniu się spod niemieckiego jarzma, stawili czoło sowieckiemu okupantowi. To właśnie ku Ich chwale 1 marca ustanowiono Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Centralnym punktem oficjalnych obchodów w Jaworznie była uroczysta Msza Święta w kościele pw. Św. Barbary na Podłężu, która odbyła się w niedzielę, 26 lutego br. Następnie ulicami miasta przeszedł III Jaworznicki Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Pod Pomnikiem Niepodległości władze Jaworzna reprezentowane przez Monikę Bryl - Zastępcę Prezydenta, Ewę Sidełko-Paleczny - Sekretarza Miasta; Poseł na Sejm RP Dariusz Starzycki, stowarzyszenia, organizacje patriotyczne i instytucje uczcili pamięć Bohaterów składając symbolicznie kwiaty i uczestnicząc w okolicznościowym programie artystycznym.

"Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny" - tak brzmi uzasadnienie ustawy w sprawie ustanowienia 1 marca świętem bohaterów powojennej konspiracji niepodległościowej. Dziś te słowa stały się rzeczywistością, a święto stało się wyrazem prawdziwego hołdu dla Bohaterów tamtych czasów.

Zdjęcie dzięki uprzejmości A.Tury

Wydarzenia towarzyszące:

wtorek, 28 lutego 2017 r., godz. 17.00
C.K. Teatr Sztuk w Jaworznie - projekcja filmu fabularnego pt. "Historia Roja" w reż. Jerzego Zalewskiego (2016). Dokument n temat losów Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. "Rój", legendarnego członka powojennego podziemia niepodległościowego.

środa, 1 marca 2017 r., godz. 10.00
Miejska Biblioteka Publiczna w Jaworznie - wykład pt. Józef Franczak "Laluś" - ostatni partyzant, żołnierz polskiego antykomunistycznego podziemia niepodległościowego. Prowadzenie: dr Kornelia Banaś, IPN Katowice.

piątek, 3 marca 2017 r., godz. 17.00
Miejska Biblioteka Publiczna w Jaworznie - wykład pt. Żołnierze Wyklęci - polskie podziemie niepodległościowe w latach 1944-1956. Wybrane zagadnienia. Prowadzenie: Adrian Rams, Muzeum Miasta Jaworzna + pokaz filmu dokumentalnego pt. "Zapora" w reż. Konrada Starczewskiego, prod. IPN.

sobota, 4 marca 2017 r., godz. 16.00
Miejska Biblioteka Publiczna w Jaworznie - spotkanie z Tomaszem Greniuchem, autorem książki pt. "Pod komendą Bartka", poświęconej Henrykowi Flame ps. "Bartek" - legendarnemu dowódcy Narodowych Sił Zbrojnych.

czwartek, 16 marca 2017 r., godz. 11.00 i 17.00
Muzeum Miasta Jaworzna - wykład pt. Żołnierze Wyklęci - polskie podziemie niepodległościowe w latach 1944-1956. Wybrane zagadnienia. Prowadzenie: Adrian Rams, Muzeum Miasta Jaworzna + pokaz filmu dokumentalnego pt. "Zapora" w reż. Konrada Starczewskiego, prod. IPN.

***          

"Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny". Tak brzmiało uzasadnienie projektu ustawy w sprawie ustanowienia 1 marca świętem bohaterów powojennej konspiracji niepodległościowej.

Aż do powstania Solidarności, społeczność "Żołnierzy Wyklętych" była najliczniejszą formą zorganizowanego oporu narodu polskiego wobec narzuconej władzy. W roku największej aktywności zbrojnego podziemia - 1945, działało w nim bezpośrednio 150-200 tysięcy konspiratorów, zgrupowanych w oddziałach o bardzo różnej orientacji. Dwadzieścia tysięcy z nich walczyło w oddziałach partyzanckich. Kolejnych kilkaset tysięcy stanowili ludzie zapewniający partyzantom aprowizację, wywiad, schronienie i łączność. Doliczyć trzeba jeszcze około dwudziestu tysięcy uczniów z podziemnych organizacji młodzieżowych, sprzeciwiających się komunistom. Łącznie daje to grupę ponad pół miliona ludzi tworzących społeczność Żołnierzy Wyklętych. Ostatni "leśny” żołnierz ZWZ-AK, a później WiN - Józef Franczak "Laluś” zginął w walce w październiku 1963 roku.

Wybranie na Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 1 marca nie było przypadkowe. Tego dnia w 1951 r., w mokotowskim więzieniu komuniści strzałem w tył głowy zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość - Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.

Zajęcie Polski przez Armię Czerwoną  i włączenie połowy jej terytorium do ZSRR sprawiło, że dziesiątki tysięcy żołnierzy nie złożyło broni. Gotowi byli walczyć o odzyskanie niepodległości, wypełnić złożoną przysięgę.