Spotkanie w Ministerstwie Środowiska - 17 marca 2017 r.

W piątek, 17 marca br. Prezydent Miasta Jaworzna - Tadeusz Kaczmarek, wziął udział w II posiedzeniu Zespołu ds. terenów zdegradowanych, powołanego przez Ministerstwo Środowiska, przy wsparciu Posła na Sejm - Dariusza Starzyckiego. Do zakresu działania Zespołu należy pełna inwentaryzacja terenów zdegradowanych w Polsce oraz analiza i przedstawianie propozycji rozwiązań prawno-organizacyjnych w zakresie rozwiązania problemu bomb ekologicznych.

W jego pracach uczestniczą m.in. przedstawiciele Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Energii, Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Lasów Państwowych, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Państwowego Instytutu Geologicznego oraz Głównego Instytutu Górnictwa.

W związku z sygnalizowanymi przez miasto Jaworzno problemami środowiskowymi wynikającymi z historycznej działalności Zakładów Chemicznych "Organika Azot" S.A. w Jaworznie, Prezydent Tadeusz Kaczmarek został poproszony o zaprezentowanie opisu sytuacji w mieście, w szczególności informacji o instytucjonalnych, prawnych i finansowych przeszkodach, jakie Jaworzno napotyka przy rozwiązywaniu problemu terenów zdegradowanych w dolinie potoku Wąwolnica.

Należy przypomnieć, że problem oddziaływania na środowisko składowisk odpadów niebezpiecznych jest jednym z największych problemów środowiskowych w Europie. Przez dziesięciolecia (od 1921 r.) na terenie miasta Jaworzna produkowano środki ochrony roślin, w tym DDT i lindan, a odpady lokowano w dolinie potoku Wąwolnica. Do tej pory zinwentaryzowano tam ponad 200 tysięcy ton odpadów niebezpiecznych, a wśród nich trwałe zanieczyszczenia organiczne, między innymi pestycydy, których produkcję i użytkowanie zakazuje Konwencja Sztokholmska. Odcieki z miejsc ich deponowania bezpośrednio zanieczyszczają glebę, wody powierzchniowe i podziemne. Stężenia zanieczyszczeń są często od kilkuset do kilku tysięcy razy wyższe od wartości dopuszczalnych. Skala problemu zanieczyszczenia jest ogromna, o czym świadczy fakt, że obszar ten znalazł się wśród 4 szczególnie groźnych dla Bałtyku źródeł zanieczyszczeń przemysłowych (tzw. hot spots) Programu Działań na Rzecz Ochrony Środowiska Morza Bałtyckiego w ramach Komisji Helsińskiej.

Wykazując szereg działań podejmowanych przez miasto w sprawie rewitalizacji terenów skażonych przez Zakłady Chemiczne, w trakcie spotkania przedstawiono również obecne zaangażowanie Jaworzna w międzynarodowym projekcie o akronimie AMIIGA.

***

Projekt AMIIGA

We wrześniu ubiegłego roku Miasto Jaworzno przystąpiło do międzynarodowego projektu o akronimie AMIIGA (ang. "Integrated Approach to Management of Groundwater quality In functional urban Areas"), zrzeszającego 12 partnerów z 6 krajów Unii Europejskiej. Obok Jaworzna, w projekcie udział biorą: Główny Instytut Górnictwa (Partner Wiodący projektu), miasto Novy Bydzov (Republika Czeska), Politechnika w Libercu (Republika Czeska), miasto Stuttgart (Niemcy), region Lombardii (Włochy), miasto Parma (Włochy), Politechnika w Mediolanie (Włochy), Słoweńska Służba Geologiczna (Słowenia), JP VODOVOD-Kanalizacija - Spółka Wodociągów i Kanalizacji w Lublanie (Słowenia), Uniwersytet w Zagrzebiu (Chorwacja) oraz VODOVOD Zadar - Spółka Wodociągowa (Chorwacja).

W ramach projektu, na terenie miasta Jaworzna będą prowadzone działania w celu przetestowania pasywnej bariery bioreaktywnej wypełnionej materiałem aktywnym oraz złożem mikrobiologicznym, zlokalizowanej na spływie wód podziemnych z zanieczyszczonego obszaru tzw. "starej hałdy przy torach", w rejonie Zakładów Chemicznych „Organika Azot” S.A. w Jaworznie. Głównym celem projektu AMIIGA jest przetestowanie skuteczności bariery, określenie ewentualnych trudności i potencjalnego wpływu prac na zdrowie mieszkańców i środowisko oraz wypracowanie strategii zarządzania zanieczyszczonymi wodami podziemnymi, pochodzącymi, w szczególności, z terenów poprzemysłowych. Bariera zostanie wykonania w drugiej połowie bieżącego roku, natomiast przez cały 2018 r. będzie prowadzony monitoring jej skuteczności. Projekt zakończy się w sierpniu 2019 r.

Zadanie nawiązuje i rozwija dorobek projektu badawczego o akronimie FOKS (ang. "Focus on key sources of environmental risks"), realizowanego przez Miasto Jaworzno w latach 2008-2012, podczas którego stworzono przestrzenny model warunków gruntowo-wodnych w rejonie Zakładów Chemicznych "Organika Azot" S.A., zdefiniowano miejsca najsilniej zanieczyszczone oraz wyznaczono szlaki migracji zanieczyszczeń.

Projekt AMIIGA jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg CENTRAL EUROPE na lata 2014-2020. Całkowity budżet projektu nie przekracza 3 mln €. Budżet Jaworzna to około 145 tys. €, gdzie dofinansowanie stanowi 85% wydatków kwalifikowanych (około 124 tys. €), natomiast pozostałe 15% to wkład własny.

Kontakt: amiiga@um.jaworzno.pl
Strona www projektu: http://www.interreg-central.eu/Content.Node/AMIIGA.html