Program ochrony jerzyka

Zbliża się wiosna i już za niecałe 2 miesiące po raz kolejny przylecą do Jaworzna jerzyki. Te niepozorne ptaki sylwetką przypominające jaskółki są najskuteczniejszą naturalną bronią przeciwko komarom - jednego dnia jerzyk potrafi zjeść do 4 tysięcy komarów.

Ptaki są związane głównie z budynkami, do których przeniosły się ze swoich pierwotnych siedlisk w skalistych górach. Zasiedlają wysokie budowle, choć mogą gniazdować również w domach jednorodzinnych, o ile są odpowiednio wysokie - mają co najmniej dwa piętra. Większą część życia jerzyk spędza w locie. W powietrzu zbiera pożywienie i materiał na gniazdo, pije krople deszczu i śpi, szybując z wiatrem na dużej wysokości. Może pozostawać w locie bez przerwy przez 2 do 3 lat. Ląduje przede wszystkim podczas okresu lęgowego, budując gniazdo i karmiąc pisklęta. Dlatego też niezwykle ważne jest, aby stworzyć im warunki do założenia gniazda. Jest to szczególnie ważne w przypadku termoizolacji budynków - należy pamiętać o montażu specjalnych budek lęgowych dla tego gatunku.

Przypominamy że, zgodnie z ustawą z dnia 14 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 142) obowiązuje zakaz niszczenia siedlisk i ostoi (w tym gniazd) ptaków chronionych (między innymi jerzyków, wróbli, kawek, pustułek itp.) zlokalizowanych na budynkach mieszkalnych min. w stropodachach, dylatacjach, w rejonach rynien i innych otworach. W związku z tym, każdy przypadek podjęcia prac skutkujących ograniczeniem dostępu ptaków chronionych do miejsc ich regularnego występowania i rozrodu należy kwalifikować jako niszczenie miejsc lęgowych i schronień. Oznacza to, że prace tego rodzaju mogą być prowadzone wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na odstępstwo od zakazu niszczenia siedlisk i ostoi ptaków.

W związku z tym, przystępując do wykonywania w bieżącym sezonie lęgowym termoizolacji budynków zasiedlonych przez ptaki chronione, zarządcy nieruchomości zobligowani są posiadać takie zezwolenie. Decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska jest niezależna od zezwoleń związanych z wymogami prawa budowlanego. Zniszczenie siedlisk i miejsc lęgowych podlega karze aresztu lub grzywny. Planując remonty i termoizolacje spółdzielnie mieszkaniowe powinny stosować zasady określone przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska - link do informacji: http://katowice.rdos.gov.pl/ptakiwmiescie.

W Jaworznie od 2008 r. realizowany jest "Program ochrony jerzyka". Jego celem jest edukacja mieszkańców, właścicieli i administratorów budynków prowadząca do wielostronnej świadomej ochrony tych ptaków gniazdujących na terenie naszego miasta.

Wszelkie przypadki naruszenia przepisów dot. niszczenia miejsc bytowania jerzyków prosimy zgłaszać pod nr telefonu 32 / 61 81 773.