Pilotażowa stacja do usuwania farmaceutyków wznawia pracę

Po blisko trzy miesięcznej przerwie spowodowanej pandemią COVID-19,swoją pracę wznawia stacja naukowo badawcza zlokalizowana na terenie Oczyszczalni Ścieków Jeleń Dąb w Jaworznie. Jej głównym celem i założeniem jest ozonowanie ścieków oczyszczonych  z zamiarem redukcji z nich farmaceutyków na poziomie 80-90 proc. przy całkowitym braku powstawania substancji kancerogennych.

Pod koniec 2019 zamontowano i skalibrowano wszystkie urządzenia oraz elementy wchodzące w skład całego układu technologicznego stacji badawczej. W tym czasie w specjalnych stalowych kontenerach, postawionych przy korycie wylotowym ścieków oczyszczonych, zamontowano instalację składającą się m.in. z: filtrów piaskowych i węglowych, lamp UV, układu hydraulicznego, przetwornic do produkcji ozonu, sterowników oraz zbiorników kontaktowych, w których to zachodzi proces dawkowania i mieszania się ozonu z oczyszczonymi ściekami.

- Ten pionierski układ do usuwania farmaceutyków, w swej budowie wykorzystuje tylko energię elektryczną, eliminując jednocześnie konieczność stosowania sztucznych związków chemicznych w procesach pogłębionego oczyszczania ścieków. Proces ozonowania uzależniony jest od różnych warunków technicznych: zmienności przepływów, temperatury, mętności ścieków stąd też obecnie, w wyniku przestoju spowodowanego sytuacją wirusową w kraju, na nowo musimy ustalić dawkowanie i zapotrzebowanie na ozon - tłumaczy Joanna Stepa Technolog Ścieków w Wodociągach Jaworzno sp. z o. o.

W styczniu 2020, tuż po zabudowaniu stacji, pracownicy Wodociągów Jaworzno rozpoczęli systematyczny pobór i analizę próbek ścieków przed i po procesie ich ozonowania. Jednak musiał on zostać przerwany.

- Wyniki z dwóch pierwszych miesięcy funkcjonowania stacji wskazywały na optymistyczną tendencję redukcji takich farmaceutyków, jak sulfametoksazol i diklofenak ze ścieków. Od początku czerwca 2020 ponownie uruchomiliśmy stację, wznawiając tym samym codzienny pobór próbek ścieków. Na te wyniki oraz ich ogólną analizę naukową, dokonaną przez ekspertów z dziedziny chemii, procesów ozonowania i technologii oczyszczania ścieków będziemy musieli jednak poczekać kilka najbliższych tygodni – dodaje Joanna Stepa.

Ten pierwszy w Polsce program badawczy realizowany jest przy wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Projekt ma trwać 2 lata. Uczestnicy projektu tj. pracownicy Wodociągów i firmy Wofil oraz zespół naukowo badawczy przewidują, że do tego czasu możliwe będzie wypracowanie pilotażowego i skutecznego procesu oczyszczania ścieków z farmaceutyków, opartego głównie na ich ozonowaniu. Co ważne, procesu który posłuży za wzór do opracowania ogólnopolskich przepisów oraz norm i który z powodzeniem będzie mógł być stosowany i zaadoptowany na innych oczyszczalniach ścieków komunalnych.