Zmiana stawek opłat za odpady

W marcu br. powinna nastąpić konieczna waloryzacja stawek za gospodarowanie odpadami w mieście. Projekt uchwały z nowymi stawkami trafi pod obrady najbliższej sesji Rady Miejskiej. Prowadzone analizy sytuacji na rynku i warunków finansowych, stawianych przez przedsiębiorstwa zajmujące się przetwarzaniem odpadów, rosnących kosztów niezależnych od gmin (wyższe ceny za składowanie i zagospodarowanie odpadów), niski poziom ich segregowania oraz oddziałujący na sytuację stan epidemii powodują, że gminy muszą aktualizować taryfy opłat lokalnych. W Jaworznie opłaty wzrosną o 10 zł od osoby.

Uchwały podnoszące stawki za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych są  wprowadzane w polskich samorządach już od ubiegłego roku  Nowa taryfa obowiązująca w Jaworznie, w planowanej kwocie podstawowej wynoszącej 32 zł od osoby (dotychczas 22 zł od osoby) za odpady segregowane ma obowiązywać od 1 marca 2021 r. Pierwszą opłatę, po zmianie stawki będzie trzeba zatem uiścić do 22 kwietnia 2021 r.

Co wpływa na wysokość opłaty w miastach?

Przy  ustalaniu  wysokości stawki opłaty, zgodnie z ogólnokrajowymi przepisami, brane są pod uwagę między innymi koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które są realizowane z pobranych opłat, czyli koszty związane z odbieraniem, transportem, zbieraniem, odzyskiem i unieszkodliwieniem odpadów komunalnych, tworzeniem i utrzymaniem punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz obsługą administracyjną systemu, a także edukacją ekologiczną w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.

Ustawodawca skonstruował system gospodarowania odpadami w taki sposób, by ten "sam się finansował", co oznacza, że koszty muszą być pokryte z opłat pobieranych od właścicieli nieruchomości. Całkowite koszty odbioru, transportu i utylizacji śmieci ponoszą więc… sami mieszkańcy. Niestety, z roku na rok notowany jest wyraźny wzrost kosztów funkcjonowania systemu, na który wpływ mają m.in. wzrost ilości wytwarzanych przez mieszkańców odpadów, bardzo niski poziom selektywnej zbiórki, a przede wszystkim - całkowicie niezależny od gmin - wzrost opłaty "za korzystanie ze środowiska". Za każdą tonę składowanych pozostałości z mechaniczno - biologicznego przetworzenia odpadów, w 2017 roku gmina płaciła 74,26 zł, w 2021 roku opłata ta będzie wynosić 276,21 zł. Zmieniają się również ceny za odbiór odpadów w zakładach przetwarzających. Nasza gmina korzysta z usług Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Balinie, który na 2021 r. podwyższył ceny za swoje usługi, zwłaszcza w zakresie odpadów zbieranych selektywnie (papier, plastik).

Zmienią się także stawki dla tych którzy nie segregują odpadów. Zgodnie z przepisami znowelizowanej ustawy, Rada gminy musi określić stawki opłaty podwyższonej za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli właściciel nieruchomości nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny. Projekt uchwały zakłada zastosowanie w tym zakresie czterokrotnej wysokości stawki. Segregacja odpadów jest obowiązkiem ustawowym. W Jaworznie stawkę opłaty podwyższonej za odpady w nieruchomościach, których właściciel nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów w sposób selektywny podwyższa się z 44,00 zł na 128,00 zł.

Transport w gminie

Dzięki podpisanej w 2020 roku umowie z jaworznickimi Wodociągami a Gminą i przejęciu w całości zadania związanego z odbiorem odpadów od mieszkańców przez miejską spółkę, Gmina zabezpieczyła budżet i mieszkańców przed niekontrolowanymi, monopolistycznymi ofertami w przetargach, z którymi zmagają się okoliczne samorządy. Zawarta umowa ma obowiązywać do 31 grudnia 2023 roku, a jej szacunkowa wartość wynosi ponad 33 mln zł dla obsługi nieruchomości zamieszkałych i ok. 5 mln dla obsługi nieruchomości mieszanych, tym samym gwarantując niezmienność ceny po stronie operatora oraz stały wpływ na jakość świadczonych usług, które spółka realizuje od października 2020 roku.

Ubytek deklaracji w systemie

Przygotowując się do wprowadzenia nowej taryfy, Urząd Miejski podjął działania mające na celu zweryfikowanie prawidłowości składania złożonych przez mieszkańców deklaracji. Z przeprowadzonej analizy wynika, że liczba faktycznie złożonych deklaracji i odprowadzających opłaty jest mniejsza niż liczba osób zameldowanych w mieście. Należy zwrócić uwagę iż w ostatnich latach liczba będąca różnicą między zameldowanymi osobami a tymi którzy są w systemie maleje, przy jednoczesnej tendencji malejącej osób zamieszkałych i zameldowanych.

Ulgi zostaną utrzymane

Podtrzymane zostaną dotychczasowe ulgi dla rodzin wielodzietnych w ramach Karty Dużej Rodziny oraz ulga za kompostowanie bioodpadów we własnym zakresie.

Na przestrzeni lat zwiększyła się liczba osób korzystających z Karty Dużej Rodziny oraz tych, którzy zadeklarowali posiadanie kompostownika. Spośród podmiotów (mieszkańców) będących w systemie w 2020 roku 2.735 - otrzymało ulgę w związku z posiadaniem Karty Dużej Rodziny (1.605 osób – 2019), zaś 1.703 osób korzystało z ulgi w związku deklarowaniem składowania bioodpadów w kompostowniku.

Rodziny wielodzietne korzystające z tego typu uprawnień nadal zaoszczędzą 4 zł od osoby za odpady selektywne. Ulga za korzystanie z kompostownika wyniesie 2,5 zł.

Segregacja nadal na niekorzystnym poziomie

Pomimo akcji edukacyjnych, informacji i instrukcji, nadal dużym problemem w Jaworznie jest niski poziom selektywnej zbiórki odpadów prowadzonej w gospodarstwach domowych.

Na każdą gminę nałożone są wskaźniki segregacji odpadów, w przypadku ich niespełnienia, na miasto nakładana jest kara administracyjna (finansowa). W związku z tym kontynuowane będą kontrole na stanowiskach kontenerowych posadowionych i zarządzanych przez wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe w celu weryfikacji poprawności segregowania odpadów przez mieszkańców. W dalszym ciągu szczegółowo będą również sprawdzane deklaracje złożone przez mieszkańców. 

Projekt uchwały w sprawie wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz propozycja dot. ustalenia wysokości stawki tej opłaty trafi na styczniową sesję Rady Miejskiej.