Trwa procedura połączenia szkół SP 9 i SP 10

Trwa realizacja uchwały intencyjnej w sprawie połączenia Szkół Podstawowych Nr 9 i Nr 10. Jaworzniccy radni, 24 września 2020 roku przyjęli stosowną uchwałę intencyjną i od tamtego czasu trwają określone prawem procedury i czynności formalne. 24 grudnia 2020 r. złożono zażalenie do Ministra Edukacji i Nauki na postanowienie Kuratora Oświaty w Katowicach (wpływ do Urzędu 21 grudnia 2020 r.).

Przyjęcie uchwały intencyjnej zapoczątkowało proces formalnego opiniowania i prowadzenia obligatoryjnych konsultacji. Od września 2020 roku odbyły się spotkania informacyjne i cykl warsztatów kompetencyjnych z dyrektorami szkół, oświatowymi związkami zawodowymi, nauczycielami i rodzicami. Według podjętej uchwały intencyjnej, uczniowie obu szkół mają rozpocząć naukę już od 1 września 2021 roku w budynku Zespołu Szkół nr 3 przy ul. Koszarowej w Szczakowej.

Racjonalizacja funkcjonowania szkół SP 9 i SP 10, zgodna z niżem demograficznym, większa liczba miejsc dla dzieci przedszkolnych oraz lepsze warunki do nauki to cel zaproponowanych i przyjętego przez radnych projektu zmian w jaworznickiej oświacie. Niekorzystna sytuacja demograficzna przejawiająca się spadkiem liczby urodzeń w obwodzie Szkoły Podstawowej nr 9 (Góra Piasku), powoduje tworzenie klas z bardzo małą liczbą dzieci. Ma to ogromny wpływ na koszty utrzymania szkoły. Przy tym fakt, iż SP nr 9 nie dysponuje pełną infrastrukturą wymaganą przez prawo oświatowe, wymusza podjęcie działań zapewniających większy komfort i bezpieczeństwo dzieci i nauczycieli, a także racjonalizację wydatków oświatowych. Właściwe warunki do nauki zapewni dzieciom sąsiednia szkoła w Szczakowej. W Jaworznie zauważalny jest znaczny brak miejsca dla nowych oddziałów dzieci przedszkolnych, dlatego też w procesie zmian, Gmina przygotowuje rozwiązania, które pozwolą dostosować budynek SP nr 9 i przeznaczyć go na cele edukacyjne dla nowych oddziałów dzieci przedszkolnych.

Kolejnymi krokami, by reorganizacja szkół miała miejsce było zawiadomienie Śląskiego Kuratora Oświaty o zamiarze likwidacji szkoły w obecnym miejscu jej funkcjonowania. 21 grudnia 2020 roku do Urzędu Miejskiego w Jaworznie dotarła negatywna opinia Kuratora. Gmina Miasta Jaworzna w trybie określonym przez przepisy prawa, skierowała zażalenie do Ministra Edukacji i Nauki (24 grudnia 2020 r). W uzasadnieniu powołując się na zasadność proponowanych zmian, jak i odnosząc się do wątpliwości i stwierdzeń zawartych w opinii Śląskiego Kuratora Oświaty w Katowicach. Na mocy obecnie obowiązujących przepisów prawa, procedura połączenia SP 9 i SP 10 trwa.

Treść uzasadnienia zażalenia nr ED-EO.4424.27.8.2020 z dnia 24.12.2020 r. na postanowienie DK-SO.542.2.8.2020 Śląskiego Kuratora Oświaty w Katowicach z dnia 18 grudnia 2020 r. (data wpływu do tut. Urzędu: 21.12.2020 r.):

"W dniu 24 września 2020 r. Rada Miejska w Jaworznie podjęła Uchwałę nr XXIV/327/2020 w sprawie zamiaru likwidacji z dniem 31 sierpnia 2021 r. Szkoły Podstawowej nr 9 im. Henryka Sienkiewicza w Jaworznie, ul. Batorego 48.

Wypełniając obowiązek wynikający z art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 910 z późn. zm.), o zamiarze likwidacji poinformowani zostali rodzice dzieci uczęszczających do Szkoły Podstawowej nr 9 oraz Śląski Kurator Oświaty.

Postanowieniem nr DKO-SO.542.2.8.2020 z dnia 18 grudnia 2020 r. Śląski Kurator Oświaty negatywnie zaopiniował zamiar likwidacji Szkoły Podstawowej nr 9 im. Henryka Sienkiewicza w Jaworznie, ul. Batorego 48.

Kurator Oświaty wydając postanowienie w przedmiocie wyrażenia negatywnej opinii mimo braku wyraźnie zakreślonych w ustawie kryteriów oceny, winien ją wydać w oparciu o konkretne normy prawne m.in. wynikające z art. 89 ustawy Prawo oświatowe, ale również inne, gwarantujące uczniom dostępność szkół, przede wszystkim na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego. Kurator winien zatem brać pod uwagę, czy gmina w razie likwidacji szkoły wywiąże się z konkretnego obowiązku zapewnienia uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, czyli w sposób realny uczniowie likwidowanej szkoły będą mogli kontynuować naukę na terenie gminy Jaworzno w odpowiedni sposób. Gmina zapewniła w całości realizację tego obowiązku, przedstawiając we wniosku skierowanym do Śląskiego Kuratora Oświaty nr ED-EO.4424.27.8.2020 z dnia 18 listopada 2020r. oraz w piśmie nr ED-EO.4424.27.8.2020 z 11 grudnia 2020 r. bardzo dokładny plan włączenia uczniów likwidowanej Szkoły Podstawowej nr 9 im. Henryka Sienkiewicza w Jaworznie do Szkoły Podstawowej nr 10 im. Wojska Polskiego w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 3 w Jaworznie zobowiązując się do przeniesienia oddziałów likwidowanej Szkoły Podstawowej nr 9 do Szkoły Podstawowej nr 10 zgodnie z obecną strukturą organizacyjną, czyli w niezmienionym składzie osobowym w każdym z oddziałów, z tymi samymi wychowawcami i nauczycielami przedstawiając organizację Szkoły Podstawowej nr 10 w kolejnych latach szkolnych, aż do roku szkolnego 2026/2027.

Gmina przedstawiła również czynniki, które wzięła pod uwagę przy zaproponowanych zmianach, mianowicie:

1. bliskość funkcjonujących obiektów szkolnych,
2. drogę każdego dziecka z domu do szkoły,

przedkładając we wniosku skierowanym do Śląskiego Kuratora Oświaty szczegółową analizę odległości (drogi, którą musiałoby pokonać każde z dzieci) z ulic należących do obwodu zlikwidowanej Szkoły Podstawowej nr 9 do budynku Szkoły Podstawowej nr 10 wykazując jednocześnie, że żadne dziecko nie musiałoby być dowożone do Szkoły Podstawowej nr 10, gdyż droga każdego z nich w myśl art. 39 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe nie przekroczyłaby w przypadku uczniów klas I do IV – 3km i klas V do VIII – 4 km.

Śląski Kurator Oświaty w wydanym postanowieniu opiniującym negatywnie zamiar likwidacji Szkoły Podstawowej nr 9, pominął fakt spełnienia warunków wynikających z zapisów art. 89 i art. 39 ust. 2 ustawy
Prawo oświatowe, stwierdzając jedynie znaczne pogorszenie warunków realizacji obowiązku szkolnego poprzez wydłużenie drogi do szkoły, czasu dojścia/dojazdu i powrotu ze szkoły z jednoczesnym wysnuciem
przedwczesnego wniosku o pogorszeniu w związku z tym warunków kształcenia uczniów w stosunku do obecnych.

Natomiast w uzasadnieniu postanowienia zauważa, że organ prowadzący nie przedstawił w postępowaniu na potrzeby opinii dowodu potwierdzającego niemożność zapewnienia odpowiednich warunków działania SP nr 9 w Jaworznie, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki oraz wskazuje, że podnoszone przez Gminę rozmiary sali gimnastycznej nie są przesłanką wystarczającą do uzasadnienia zamiaru likwidacji szkoły.

Gmina Miasta Jaworzna w uzasadnieniu projektowanych zmian złożonych we wniosku do Śląskiego Kuratora Oświaty, przedstawiła wiele argumentów przemawiających za połączeniem obu szkół poprzez likwidację SP nr 9 mając na uwadze m. in. analizy prognoz demograficznych w perspektywie najbliższych lat, racjonalne wykorzystanie istniejącej infrastruktury oświatowej, a także dbałość o poprawę warunków lokalowych, w tym o unowocześnianie bazy dydaktycznej i jakość kształcenia uczniów zwracając jednocześnie uwagę na brak w Szkole Podstawowej nr 9 sali gimnastycznej. Sala, w której prowadzone są zajęcia wychowania fizycznego to jedynie 65,40 m2, zaś powierzchnia jedynego pomieszczenia na szatnię przy sali, w której prowadzone są lekcje wychowania fizycznego wynosi 7m2, co zostało zauważone przez pracownika Kuratorium Oświaty dokonującego oglądu budynku i znalazło odzwierciedlenie w zapisach protokołu sporządzonego na potrzeby opinii w sprawie zamiaru likwidacji SP 9 im. Henryka Sienkiewicza w Jaworznie. W warunkach i sposobie realizacji podstawy programowej z wychowania fizycznego jest zapis wskazany przez Śląskiego Kuratora Oświaty, cyt. ”że: Wychowanie fizyczne powinno być prowadzone w sali sportowej, w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu zastępczym bądź na boisku szkolnym…", lecz Gmina planując rozwiązanie związane z likwidacją SP nr 9 miała na uwadze zapewnienie o wiele lepszych warunków lokalowych i nowoczesnej bazy sportowej uczniom SP nr 9 w Szkole Podstawowej nr 10 w Jaworznie.

Gmina przedstawiła w swoim wniosku stan faktyczny bazy lokalowej SP nr 9, który w porównaniu z bazą lokalową i sportową SP nr 10 potwierdza znaczną poprawę warunków w zakresie bezpieczeństwa i higieny nauki. Szkoła Podstawowa nr 9 posiada bowiem tylko 7 pomieszczeń do nauki, w tym 2 sale na poddaszu, zaadaptowane przez szkołę na sale lekcyjne, które w myśl obowiązujących przepisów nie będą mogły być wykorzystywane na zajęcia lekcyjne (drewniany strop), co Gmina potwierdziła przesłanym do Śląskiego Kuratora Oświaty pismem architekta sporządzającego projekt koncepcyjny stwierdzającym, że pomieszczenia na poddaszu należy traktować jako nieużytkowe z uwagi na przepisy przeciwpożarowe oraz niewystarczającą wysokość pomieszczeń. Biblioteka szkolna z braku innych pomieszczeń znajduje się również na poddaszu, brak jest podjazdu do budynku dla osób niepełnosprawnych. Szkoła nie posiada stołówki szkolnej, posiłki dla oddziałów przedszkolnych i uczniów szkoły organizowane są w formie cateringu. Dlatego Gmina dbając o poprawę warunków kształcenia dzieci wskazała w bliskim sąsiedztwie Szkołę Podstawową nr 10 funkcjonującą w Zespole Szkolno–Przedszkolnym nr 3, która także w prognozie demograficznej na najbliższe 6 lat odczuje niekorzystne zmiany związane z niżem demograficznym, natomiast posiada bardzo dobrą bazę lokalową, bogatą infrastrukturę sportową i rekreacyjną, wyremontowaną nowoczesną kuchnię oraz wydzielone odrębne pomieszczenia na jadalnię i świetlicę szkolną. Gmina nie tylko zapewnia możliwość kontynuowania nauki w SP nr 10, ale również zapewnia warunki do kształcenia w systemie jednozmianowym, co zostało potwierdzone w skierowanym do Śląskiego Kuratora Oświaty wniosku nr ED-EO.4424.27.8.2020 z dnia 18 listopada 2020r. oraz w piśmie nr ED-EO.4424.27.8.2020 z 11 grudnia 2020 r.

Śląski Kurator Oświaty w wydanym postanowieniu opiniującym negatywnie zamiar likwidacji Szkoły Podstawowej nr 9 wskazał również, że organ prowadzący nie przedstawił dowodu potwierdzającego wyłączną możliwość zwiększenia dostępności wychowania przedszkolnego na terenie Miasta Jaworzna poprzez likwidację SP 9. Gmina w uzasadnieniu do wniosku skierowanego do Śląskiego Kuratora Oświaty argumentowała konieczność zwiększenia liczby miejsc przedszkolnych w związku z zapisami ustawy Prawo oświatowe nakładającymi na gminę bezwzględny obowiązek dostosowania do 31 sierpnia 2022 r. dotychczasowych pomieszczeń oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych w szkołach podstawowych do wymogów przepisów bhp i ppoż., w wyniku czego w funkcjonujących oddziałach przedszkolnych zmniejszy się w całym mieście o około 180 liczba miejsc dla dzieci w wieku przedszkolnym, tym bardziej że nie każdy budynek szkolny, w którym obecnie znajdują się oddziały przedszkolne spełnia wymogi dostosowania do dalszego ich funkcjonowania. Stąd Gmina akcentowała we wniosku, iż nie jest jej celem i zamiarem pozbycie się budynku SP nr 9, lecz adaptacja na ośmiooddziałowe przedszkole miejskie przekazując Śląskiemu Kuratorowi Oświaty dokument „Projekt koncepcyjny adaptacji budynku SP nr 9 na Przedszkole Miejskie” wskazując na techniczno-architektoniczne możliwości zmiany sposobu użytkowania budynku szkoły z uwzględnieniem warunków ochrony przeciwpożarowej. Śląski Kurator Oświaty wydając opinię negatywną wskazuje również na brak potwierdzenia rozważenia przez Gminę innych rozwiązań, w tym nie przedstawienie ekspertyz wyłączających funkcjonowanie oddziału przedszkolnego bez konieczności likwidacji SP nr 9.

Gmina występując z wnioskiem o wydanie opinii w sprawie likwidacji szkoły, wybrała najbardziej optymalne dla Gminy rozwiązanie. Nie może być jednym z koniecznych wymogów do uzyskania pozytywnej opinii Kuratora Oświaty obowiązek przedstawienia dokumentów potwierdzających rozważanie innych rozwiązań, gdyż przedstawiona propozycja oparta była na wynikach licznych analiz, a także konieczności finansowania realizacji bardzo licznych, różnorodnych zadań oświatowych, w tym wynikających z jej ustawowych obowiązków. Śląski Kurator Oświaty wydając opinię negatywną wskazuje także na opór społeczny wobec zamiaru likwidacji SP nr 9 poparty pismami organów szkoły skierowanymi między innymi do Kuratorium Oświaty, Ministerstwa Edukacji Narodowej i Śląskiego Wojewody.

Również i w tym przypadku Gmina stoi na stanowisku, że opór społeczny nie jest argumentem opartym na przepisie prawnym i tym samym nie może stanowić dowodu przy wydawaniu opinii i przesłanki do opinii negatywnej. Gmina przed wydaniem opinii w oświadczeniu potwierdzającym zapoznanie się z dowodami i materiałami zebranymi przez Śląskiego Kuratora Oświaty w sprawie likwidacji SP nr 9 wniosła obszerne uwagi, m.in. do treści pisma skierowanego w imieniu wszystkich rodziców przez jednego z nich do różnych organów i instytucji odnosząc się do użytych w piśmie nieprawdziwych zarzutów.

Śląski Kurator Oświaty wydając opinię negatywną w swoim uzasadnieniu zaznaczył, że bierze pod uwagę również fakt osiągania lepszych wyników nauczania przez uczniów SP nr 9 przedstawiając tabelaryczne zestawienie porównawcze wyników i umieszczając swój wniosek "że nie będzie możliwe utrzymanie na dotychczasowym poziomie jakości nauczania uczniów SP nr 9 po przeniesieniu ich do SP 10, co oznacza zmniejszenie ich szans edukacyjnych na dalszych etapach kształcenia, w tym ogranicza możliwość dostania się do wybranej szkoły ponadpodstawowej i wyboru kierunku kształcenia". Wysuwanie tak dalece idących wniosków przez Kuratora Oświaty jest niedopuszczalne, wręcz uderzające bezpośrednio w nauczycieli, w tym również uczących obecnie w SP nr 9, gdyż Gmina przedstawiła w złożonym wniosku zapewnienie przejścia wychowawców i nauczycieli wraz z uczniami ze Szkoły Podstawowej nr 9 do Szkoły Podstawowej nr 10. Przywołane jako dowody w sprawie wyniki egzaminów ósmoklasisty w 2019 i 2020 r. nie powinny i nie mogą stanowić obiektywnego dowodu w sprawie. Wyniki egzaminów należy bowiem analizować w szerokim kontekście biorąc pod uwagę różne zmienne, które mają znaczący wpływ na ich szczegółową analizę i interpretację. Takich analiz pozwalających na formułowanie wniosków wykorzystanych jako argumenty do wydania negatywnej opinii w sprawie likwidacji szkoły, Śląski Kurator nie przedstawił.

W świetle przepisów prawa oświatowego nie znajduje również uzasadnienia argumentacja Śląskiego Kuratora Oświaty dotycząca aspektu historycznego SP nr 9 użyta jako jeden z elementów wydania negatywnej opinii, gdyż nie stanowi to przedmiotu badanej sprawy w celu wydania opinii w sprawie likwidacji szkoły. W niewłaściwy sposób użyto również argumentu dotyczącego prognoz demograficznych i wysuwania w uzasadnieniu do postanowienia wniosków przemawiających za pozostawieniem SP nr 9. Nie powinno to w żadnym przypadku stanowić elementu wydanej opinii. Gmina przedstawiając prognozy demograficzne zwracała uwagę na demografię w najbliższych latach w obu szkołach oraz przedstawiła argumenty przemawiające za połączeniem obydwu szkół poprzez likwidację SP nr 9.

Wydając postanowienie w przedmiocie wyrażenia negatywnej opinii, Kurator Oświaty nie może działać w sposób dowolny, mimo braku wyraźnie określonych w ustawie kryteriów oceny. Nie może formułować wniosków i domniemywać zdarzeń, które nigdy mogą się nie wydarzyć.

Z wyżej wymienionych powodów wnosimy o obiektywną ocenę proponowanego przez Gminę Jaworzno rozwiązania. Jednocześnie Gmina pragnie zapewnić, że w prowadzonych przez nią szkołach i placówkach oświatowych jakość kształcenia oraz stałe zapewnianie odpowiednich warunków na realizację wszystkich procesów edukacyjnych na wysokim poziomie zawsze będzie w centrum zainteresowania samorządu.

Mając na uwadze powyższe, wniesienie zażalenia stało się konieczne i uzasadnione."

Pełna treść pisma Kuratora, jak i zażalenie Gminy dostępne jest do pobrania w pliku pdf.