Podczas dzisiejszej sesji radni podjęli uchwałę dotyczącą waloryzacji stawek za gospodarowanie odpadami w mieście. Prowadzone analizy sytuacji na rynku i warunków finansowych, stawianych przez przedsiębiorstwa zajmujące się przetwarzaniem odpadów, rosnących kosztów niezależnych od gmin (wyższe ceny za składowanie i zagospodarowanie odpadów), niski poziom ich segregowania oraz oddziałujący na sytuację stan epidemii powodują, że gminy muszą aktualizować taryfy opłat lokalnych. W Jaworznie opłaty wzrosną o 10 zł od osoby.

Uchwały podnoszące stawki za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych są  wprowadzane w polskich samorządach już od ubiegłego roku  Nowa taryfa obowiązująca w Jaworznie, w kwocie podstawowej wynoszącej 32 zł od osoby (dotychczas 22 zł od osoby) za odpady segregowane obowiązuje od 1 marca 2021 r. Pierwszą opłatę, po zmianie stawki będzie trzeba zatem uiścić do 22 kwietnia 2021 r.

- Wszystkie samorządy w Polsce są w takiej samej sytuacji - gminy nie mają narzędzi, aby w sposób efektywny wpływać na system i obniżać koszty. Te są niezależne od miast, gdyż drożeją zewnętrzne usługi i opłaty. Z analizy wynika, że kolejne miasta podejmują uchwały i podnoszą opłaty - mówi Magdalena Mistarz, naczelnik Wydziału Budżetowo-Finansowego.

Przy  ustalaniu  wysokości stawki opłaty, zgodnie z ogólnokrajowymi przepisami, brane są pod uwagę między innymi koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które są realizowane z pobranych opłat, czyli koszty związane z odbieraniem, transportem, zbieraniem, odzyskiem i unieszkodliwieniem odpadów komunalnych, tworzeniem i utrzymaniem punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz obsługą administracyjną systemu, a także edukacją ekologiczną w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.

Ustawodawca skonstruował system gospodarowania odpadami w taki sposób, by ten "sam się finansował", co oznacza, że koszty muszą być pokryte z opłat pobieranych od właścicieli nieruchomości. Całkowite koszty odbioru, transportu i utylizacji śmieci ponoszą więc sami mieszkańcy. Niestety, z roku na rok notowany jest wyraźny wzrost kosztów funkcjonowania systemu, na który wpływ mają m.in. wzrost ilości wytwarzanych przez mieszkańców odpadów, bardzo niski poziom selektywnej zbiórki, a przede wszystkim - całkowicie niezależny od gmin - wzrost opłaty "za korzystanie ze środowiska". Za każdą tonę składowanych pozostałości z mechaniczno - biologicznego przetworzenia odpadów, w 2017 roku gmina płaciła 74,26 zł, w 2021 roku opłata ta będzie wynosić 276,21 zł.

Zmieniają się również ceny za odbiór odpadów w zakładach przetwarzających. Nasza gmina korzysta z usług Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Balinie. W 2017 roku cena w ZGOK Balin wynosiła 275,00 zł netto za zagospodarowanie odpadów niesegregowanych (zmieszanych), by już w 2021 cena wyniosła 410,76 zł netto za zagospodarowanie odpadów niesegregowanych (zmieszanych). W cenniku na 2021 r. ZGOK podwyższył również ceny za swoje usługi, zwłaszcza w zakresie odpadów zbieranych selektywnie (papier, plastik). W całym systemie wzrosły również koszty za paliwa o 3,5%, cen energii o 67% oraz wzrost płacy minimalnej o 50%.

Zmieniają się także stawki dla tych, którzy nie segregują odpadów. Zgodnie z przepisami znowelizowanej ustawy, Rada gminy musi określić stawki opłaty podwyższonej za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli właściciel nieruchomości nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny. Projekt uchwały zakłada zastosowanie w tym zakresie czterokrotnej wysokości stawki. Segregacja odpadów jest obowiązkiem ustawowym. W Jaworznie stawkę opłaty podwyższonej za odpady w nieruchomościach, których właściciel nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów w sposób selektywny podwyższa się z 44,00 zł na 128,00 zł.

Transport w gminie oraz zakres usługi

Dzięki podpisanej w 2020 roku umowie z jaworznickimi Wodociągami a Gminą i przejęciu w całości zadania związanego z odbiorem odpadów od mieszkańców przez miejską spółkę, Gmina zabezpieczyła budżet i mieszkańców przed niekontrolowanymi, monopolistycznymi ofertami w przetargach, z którymi zmagają się okoliczne samorządy. Zawarta umowa ma obowiązywać do 31 grudnia 2023 roku, a jej szacunkowa wartość wynosi ponad 33 mln zł dla obsługi nieruchomości zamieszkałych i ok. 5 mln dla obsługi nieruchomości mieszanych, tym samym gwarantując niezmienność ceny po stronie operatora oraz stały wpływ na jakość świadczonych usług, które spółka realizuje od października 2020 roku.

Zakres usług świadczonych dla mieszkańca to m.in.:

• odbiór nielimitowanej masy odpadów zmieszanych,
• zaopatrzenie nieruchomości w pojemniki i worki,
• odbiór nielimitowanej masy odpadów wielkogabarytowych, elektrycznych i elektronicznych,
• odbiór przeterminowanych leków,
• całoroczny odbiór odpadów biodegradowalnych,
• prowadzenie PSZOK,
• usuwanie dzikich wysypisk,
• wysoka jakość pracy operatora odbierającego odpady.

Segregacja nadal na niekorzystnym poziomie

Pomimo akcji edukacyjnych, informacji i instrukcji, nadal dużym problemem w Jaworznie jest niski poziom selektywnej zbiórki odpadów prowadzonej w gospodarstwach domowych. Na każdą gminę nałożone są wskaźniki segregacji odpadów, w przypadku ich niespełnienia, na miasto nakładana jest kara administracyjna (finansowa). W związku z tym kontynuowane będą kontrole na stanowiskach kontenerowych posadowionych i zarządzanych przez wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe w celu weryfikacji poprawności segregowania odpadów przez mieszkańców. W dalszym ciągu szczegółowo będą również sprawdzane deklaracje złożone przez mieszkańców.

Ulgi zostaną utrzymane

Podtrzymane zostaną dotychczasowe ulgi dla rodzin wielodzietnych w ramach Karty Dużej Rodziny oraz ulga za kompostowanie bioodpadów we własnym zakresie.

Na przestrzeni lat zwiększyła się liczba osób korzystających z Karty Dużej Rodziny oraz tych, którzy zadeklarowali posiadanie kompostownika. Spośród podmiotów (mieszkańców) będących w systemie w 2020 roku 2.735 - otrzymało ulgę w związku z posiadaniem Karty Dużej Rodziny (1.605 osób - 2019), zaś 1.703 osób korzystało z ulgi w związku deklarowaniem składowania bioodpadów w kompostowniku.

Rodziny wielodzietne korzystające z tego typu uprawnień nadal zaoszczędzą 4 zł od osoby za odpady selektywne. Ulga za korzystanie z kompostownika wyniesie 2,5 zł.

Jak uiszczać opłatę za śmieci?

Począwszy od tego roku Gmina nie będzie wysyłać do właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy i powstają odpady komunalne, tzw. "książeczek" czyli listów z indywidualnym numerem konta wraz z gotowymi formularzami polecenia przelewu. Terminy i sposób płatności nie ulegają zmianie.

- Głównym powodem rezygnacji z drukowanych „książeczek” jest fakt, iż coraz więcej mieszkańców reguluje opłaty przelewem i w ogóle nie korzysta z przesyłanych formularzy - wyjaśnia Magdalena Mistarz, naczelnik Wydziału Budżetowo-Finansowego.

Opłatę uiszcza się za każdy miesiąc bez wezwania, w terminie do 22 dnia każdego miesiąca następującego po miesiącu, którego opłata dotyczy. Pierwszą opłatę z nową stawką należy opłacić do 22 kwietnia 2021 roku. Podstawą do dokonania wpłaty jest deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi złożona przez właściciela nieruchomości, a w przypadku zmiany stawki opłaty, otrzymane zawiadomienie o zmianie wysokości opłaty.

Jak można zapłacić za śmieci?

Każdy właściciel nieruchomości ma przydzielony indywidualny numer rachunku bankowego, na który należy uiszczać opłatę. Numer ten w roku 2021 nie ulega zmianie, a więc jest taki sam jak w roku poprzednim.

- Zachęcamy Państwa do korzystania z możliwości regulowania opłaty w formie bezgotówkowej przelewem na indywidualny rachunek bankowy lub przez Portal Podatnika na stronie eurzad.um.jaworzno.pl - dodaje Magdalena Mistarz.

Ponadto płatności gotówką dokonywać można za pośrednictwem Poczty Polskiej, bez dodatkowych opłat, w następujących placówkach pocztowych w Jaworznie:

• ul. Pocztowa 9A (Centrum),
• ul. Kolejarzy 20 (Szczakowa),
• ul. Abstorskich 3a (Byczyna),
• ul. Zwycięstwa 9A (Jeleń),
• ul. Gliniana (Podwale),
• al. Marszałka Józefa Piłsudskiego 27 (Podłęże),
• al. Tysiąclecia 21 (Osiedle Stałe).

W urzędach pocztowych płatności dokonywać można na podstawie dyspozycji ustnej, bez blankietu wpłaty. Wystarczy podać indywidualny numer rachunku bankowego, dane wpłacającego, kwotę oraz tytuł wpłaty. W tym celu można posłużyć się dowolnym dowodem uiszczenia opłaty z roku poprzedniego.

Powyższe należności regulować można także w dowolnym banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, zgodnie z taryfą opłat obowiązującą w danym podmiocie.