fot. Fotolia.com

W opublikowanym niedawno rankingu "najbogatszych samorządów 2013 r." nasze miasto znalazło się niemal równo w połowie stawki miast na prawach powiatu. Zestawienie dla pisma "Wspólnota" przygotował profesor Paweł Swianiewicz, doradca prezydenta RP ds. samorządów.

Podczas tworzenia rankingu brane były pod uwagę stałe dochody samorządów, zagwarantowane m.in. poziomem realizowanych zadań. Pominięte zostały natomiast wpływy z dotacji celowych, gdyż zdaniem twórców uwzględnienie tylko dochodów własnych i otrzymywanych subwencji pozwoliło lepiej pokazać zamożność gmin.

- Zwłaszcza w okresie tak intensywnego korzystania z funduszy unijnych dotacje mają chwilowy, ale bardzo silny wpływ na wielkość dochodów. Wpływ wielkiej dotacji inwestycyjnej potrafi wywindować samorząd bardzo wysoko w rankingu. Jest to jednak skok chwilowy (incydentalny) i nie ma związku z trwałym wzrostem zamożności - wyjaśnia prof. Swianiewicz.

Tak jak w ubiegłych latach wpływające do budżetu dochody zostały skorygowane na dwa sposoby. Po pierwsze, odjęte zostały składki przekazywane przez samorządy w związku z subwencją równoważącą (regionalną w przypadku województw) - tak zwane janosikowe. Po drugie, do faktycznie zebranych dochodów (w przypadku gmin) dodano skutki zmniejszenia stawek, ulg i zwolnień w podatkach lokalnych.

- Chodzi o to, by porównywać faktyczną zamożność, a nie skutki podejmowanych w gminach autonomicznych decyzji odnoszących się do polityki fiskalnej - czytamy we Wspólnocie. - Skorygowane w ten sposób dochody podzielone zostały przez liczbę ludności każdej jednostki samorządowej.

Przyjęty algorytm sklasyfikował Jaworzno, z dochodem per capita w kwocie 3489,03 zł, na 25 miejscu w rankingu miast na prawach powiatu. Rok wcześniej zajmowaliśmy 29 lokatę. Wśród śląskich miast działających na podobnych prawach wyżej znalazły się m.in. Dąbrowa Górnicza (2 pozycja - kwota 4470,78), Gliwice (6 miejsce - 4069,40) oraz Rybnik (14 miejsce - 3741,71). Na końcu stawki znalazły się natomiast Mysłowice (44 miejsce - 3092,52) i Sosnowiec (46 miejsce - 2839,32).

Profesor Paweł Swianiewicz wskazuje w swoim artykule, że podstawowe wskaźniki finansowe sugerują, że rok 2013 był nieco lepszy dla samorządów od lat poprzednich.

- W porównaniu z sytuacją sprzed kilku laty sytuacja jest nadal bardzo trudna. PKB rośnie bardzo powoli, bezrobocie utrzymuje się na wysokim poziomie, a o dynamicznych rocznych przyrostach wielkości budżetów lokalnych na razie można zapomnieć. Ale (...) wielkość realnych dochodów przynajmniej nie spadała - twierdzi prof. Swianiewicz. - Gminy ratuje wzrost dochodów własnych. Jak co roku, rosną wpływy z podatku od nieruchomości. To bardzo stabilne i nieprzerwanie rosnące (co roku o kilka procent po odliczeniu inflacji) źródło. Po raz pierwszy od dawna wyraźnie wzrosły wpływy z podatku od czynności cywilnoprawnych. To znacznie mniej wydajne źródło dochodów, niż np. podatek od nieruchomości, ale jego wzrost jest pozytywnym objawem koniunktury gospodarczej.

Z pełnym artykułem oraz listami rankingowymi można się zapoznać na stronie: www.wspolnota.org.pl.