Jaworznickie przedszkolaki mają większe szanse, by startować w przyszłość
Program Edukacja Przyszłości zna już w Jaworznie coraz więcej rodziców. Nic w tym dziwnego, bowiem szeroko wkracza do kolejnych szkół, przedszkoli, a nawet żłobka. W ubiegłym roku szkolnym w tym przedsięwzięciu, pozwalającym poznać bliżej predyspozycje oraz mocne strony najmłodszych mieszkańców, brało udział 25 jaworznickich przedszkoli. A jakie są zatem rezultaty tego badania? Jak przebiega ono w przedszkolach?
Równy start w edukację szkolną. To dziś bardzo ważne
Program Edukacja Przyszłości w obszarze przedszkolnym ma wesprzeć harmonijny rozwój każdego dziecka. Jak to skutecznie zrobić? Poprzez usprawnienie identyfikacji jego predyspozycji oraz potrzeb, tak aby jak najwcześniej i we właściwy sposób zaplanować i zrealizować skuteczną pomoc oraz opiekę, również w kierunku wyrównania ewentualnych deficytów, a w efekcie zapewnić wszystkim dzieciom równy start w edukację szkolną.
Na etapie przedszkolnym program opiera się o wykorzystanie w pracy nauczyciela wychowania przedszkolnego oraz specjalistów, w tym logopedów, arkuszy obserwacji dziecka w formie elektronicznej. Mają one docelowo zapewnić szczegółową i ujednoliconą informację o dziecku dla samego nauczyciela, dyrektora przedszkola, ale co równie ważne, dla rodziców i opiekunów prawnych. To wszystko ze wskazaniem, które obszary rozwoju dziecka warto w sposób szczególny zaopiekować i stymulować oraz z podpowiedzią, gdzie, w razie konieczności, takiego wsparcia szukać.
Aktualnie mówimy tu o trzech narzędziach wspomagających pracę nauczyciela, czyli arkuszu wieloaspektowej obserwacji dziecka 3 i 4-letniego, następnie arkuszu obserwacji 5 i 6-latka obejmującego obszar logopedyczny oraz arkuszu gotowości dziecka sześcioletniego do podjęcia nauki w szkole. Wszystkie te narzędzia w wersji elektronicznej mają za zadanie wspomóc procesy edukacyjne i obserwację rozwoju dziecka prowadzone dotychczas w każdym przedszkolu w tradycyjnej formie. Wystandaryzowanie procesu obserwacji dziecka w jaworznickich przedszkolach pozwoli na celną, łatwą i szybką identyfikację, ewaluację procesów i zaopiekowanie zjawisk pojawiających się szerzej w skali grupy przedszkolnej, całej placówki, czy też w skali wszystkich przedszkoli w gminie.
Arkusze opracowane zostały zgodnie z wymaganiami prawa oświatowego, we współpracy i w szerokiej konsultacji środowiskowej, co stanowi ogromną wartość, ponieważ cały proces jest oparty na autentycznym zaangażowaniu i wiedzy oraz wieloletnim doświadczeniu dyrektorów, nauczycieli i specjalistów pracujących w placówkach w naszym mieście. To właśnie spośród nich powołano dedykowane zespoły ds. opracowania, monitorowania i pilotażowego wdrażania elektronicznych arkuszy obserwacji do jaworznickich przedszkoli. Ponadto, w wyniku merytorycznej dyskusji podjęto także inicjatywę zaangażowania rodziców dzieci sześcioletnich w proces przekazania informacji o dotychczasowych osiągnięciach i potrzebach dziecka przedszkolnego szkołom i wychowawcom oddziałów, w których rozpoczną oni kolejny etap edukacyjny.
Spójny proces kształcenia, optymalizacja metod i form pracy z dzieckiem
Na początek w Przedszkolu Miejskim nr 26 został przygotowany projekt Arkusza Gotowości Szkolnej w wersji elektronicznej. Następnie powołano zespół do wdrażania i monitorowania arkusza.
Arkusz zawiera kryteria spełnienia dla wszystkich sfer rozwoju dziecka oraz opracowane wskaźniki dla wszystkich obszarów podstawy programowej wychowania przedszkolnego, zgromadzone w jednym miejscu. Dzięki temu nauczyciel, znając wychowanka, wybiera odpowiedni dla jego opisu wskaźnik.
- Analiza danych zbiorczych w wybranych obszarach pozwala uzyskać model statystycznego przedszkolaka. Wnioski z analizy stają się punktem wyjścia do indywidualnego podejścia do wychowanków młodszych roczników, umożliwiają odpowiednią identyfikację uzdolnień dzieci i ich zainteresowań. Wybrane wskaźniki określają stopień opanowania określonych umiejętności i wiadomości każdego wychowanka - mówi Barbara Chełmecka, dyrektor Przedszkola Miejskiego nr 26 w Jaworznie. - Arkusz ten został przetestowany po raz pierwszy w roku szkolnym 2019/2020. W roku szkolnym 2020/2021 został wprowadzony pilotażowo do wszystkich przedszkoli i oddziałów przedszkolnych. Pogłębiona informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej mówi o jego predyspozycjach, uzdolnieniach, jak i o szczególnych potrzebach. Przekazywana jest rodzicom podczas indywidualnych spotkań, stanowi również wartościowe źródło wiedzy o dziecku dla przyszłego wychowawcy „pierwszaka” i pozwoli na odpowiednie zaplanowanie procesów edukacyjnych dla każdego dziecka. Zaangażowanie rodziców w przekazywanie arkusza gotowości szkolnej do szkoły podstawowej, w której dziecko rozpoczyna naukę jest kluczowym elementem w procesie wsparcia jego indywidualnego rozwoju - dodaje.
Edukacja ma być wspaniałą przygodą
Przedszkole Miejskie nr 24 z Oddziałami Integracyjnymi i Specjalnymi w Jaworznie też aktywnie włącza się w realizację priorytetów polityki oświatowej miasta. Ze względu na wieloletnie doświadczenie w pracy z dziećmi z niepełnosprawnościami nauczyciele i specjaliści zatrudnieni w placówce opracowali projekt arkusza gotowości szkolnej dla dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz uczestniczą w procesie tworzenia pozostałych wyżej wymienionych narzędzi, umożliwiających rozpoznanie deficytów, potrzeb, mocnych stron i predyspozycji przedszkolaków. Dodatkowo, placówka, by poszerzyć wiedzę o dziecku, wykorzystuje inne specjalistyczne narzędzia diagnostyczne.
W przedszkolu wykorzystuje się nowatorskie metody nauczania. Odchodzi się od podręczników, kart pracy, a dzieci uczą się poznając świat poprzez zabawę. W Jaworznie dzieci od najmłodszych lat wprowadzane są w świat liter głosek, cyfr dzięki metodom glottodydaktyki. Przykłada się również dużą wagę do kształtowania preorientacji zawodowej podejmując działania edukacyjne ukierunkowane na zbliżanie dzieci do różnych środowisk pracy.
- Działania podejmowane w ramach programu Edukacja Przyszłości pozwalają w wielu dzieciach odkryć potencjał w zakresie umiejętności czytania i pisania. Niektóre przedszkolaki opanowują tę sztukę w wieku 4, 5 lat, wspaniale się przy tym bawiąc. U innych dzieci ujawniają się predyspozycje matematyczne. Nauczycielom udaje się również przekuwać coraz częściej spotykaną i z pozoru problematyczną nadaktywność ruchową dzieci w pozytywne doświadczenia sportowe - mówi Ewa Duszyk, dyrektor Przedszkola Miejskiego nr 24 z Oddziałami Integracyjnymi i Specjalnymi w Jaworznie. - Zaangażowanie w projekt Edukacja Przyszłości pozwala na trafne rozpoznanie mocnych stron każdego dziecka, dzięki czemu nauczyciele odnajdują to, co wzbudza w nim entuzjazm i indywidualizują metody nauczania. Tak, by edukacja była przede wszystkim wspaniałą przygodą - dodaje.