W Jaworznie trwa zagospodarowanie dawnego kamieniołomu Sadowa Góra. Powstający tam Ośrodek Edukacji Ekologiczno-Geologicznej GEOsfera wkrótce zostanie udostępniony zwiedzającym, by stać się niepowtarzalnym terenem do nauki i rekreacji. Jego lokalizacja i walory krajobrazowe stwarzają szansę na urządzenie miejsca atrakcyjnego zarówno dla jaworznian, jak i gości spoza granic miasta.

Paradoksalnie największe atuty tego miejsca zostały odkryte w wyniku działalności przemysłowej. Wiele lat temu Sadowa Góra, stanowiąca niegdyś wapienne wzgórze, stała się miejscem pozyskiwania kruszywa. Eksploatacja złoża wapieni wiązała się z rozcięciem wzgórza, które ujawniło niezwykle liczne skamieniałości i pofałdowanie dna, świadczące o burzliwej historii tego miejsca, sięgającej 260 milionów lat.  Na ścianach dawnego wyrobiska widoczne są ślady różnorodnych zjawisk geologicznych (m.in. krasu, tektoniki, mineralizacji), występują tu też szczątki szkieletowe szkarłupni, małży, głowonogów, a nawet ryb i gadów. Cechy te sprawiają, że co roku przybywają tu licznie geolodzy, a wykopaliska paleontologiczne prowadzone przez Uniwersytet Śląski na stałe wpisały się w kalendarz GEOsfery.

Choć pretekstem do stworzenia ośrodka edukacji były walory geologiczne - i to one budują specyfikę miejsca - główną ideą jego powstania jest szeroka promocja walorów przyrodniczych, obejmująca elementy biotyczne i abiotyczne. Dlatego też kamieniołom stał się tłem do założenia licznych kolekcji roślinnych, w skład których wchodzą m.in. wrzosowisko i jeden z największych w Europie ogrodów sensorycznych. Ogółem posadzono tu ponad czterdzieści tysięcy roślin.

W ramach pierwszego etapu Projektu GEOsfera został zagospodarowany teren o powierzchni ośmiu hektarów. Do końca 2013 roku wykonano szlaki spacerowe, punkty widokowe, grilowisko, mały amfiteatr - "gawędzarnię", plac zabaw, pawilon riplemarków, salę dydaktyczną, staw, zegar pór roku, stację meteorologiczną, wrzosowisko, pseudomakię i ogród sensoryczny. W pracowni rzeźbiarskiej doktora Wojciecha Mendzelewskiego z Lublina przygotowano ponadto - do odlewu z brązu - modele triasowych kręgowców nawiązujące do rewolucyjnych odkryć polskich geologów sprzed kilku lat. Pani Marta Szubert, znana z najlepszych polskich wystaw paleontologicznych, przygotowała natomiast precyzyjną rekonstrukcję środowiska dna triasowego morza. Gotowe modele zostały zainstalowane w GEOsferze w drugim kwartale 2014 r. i dzięki nim wszyscy mogą zobaczyć jak Sadowa Góra wyglądała, gdy była jeszcze dnem tropikalnego morza.

Sadowa Góra nie będzie typowym parkiem ani tym bardziej "dinoparkiem". Nieczynny kamieniołom ma szanse stać się jednym z nielicznych w Polsce punktów edukujących - w równym stopniu - w zakresie przyrody żywej i nieożywionej, a przy tym miejscem gdzie przyrodę chroni się dla ludzi, a nie przed ludźmi, oferując obok możliwości rekreacji, edukację wychodzącą poza ramy teorii.